Rudolf Folkerts, Marienhafe 14.2.1990

"Uhrpuster" Riepe un de Mainhafer Toornklock

An de Marienkark in Mainhaf' steiht 'n Toorn, de hento de Brüstung nu noch sowat 34 Meter hoch is, man in ollerder Tieden noch vööl hooger was. Wenn smals een van Auerk aver Mainhaf' na Nörden reisen deh, denn kunn he hum all van Wall' off an sehn. So was he 'n gooden Weg-Wieser, up de Verlaat weer.

An disse Toorn was all heel froh 'n Toornklock. Wennehr de erste dran kamen is, dat weet nüms so recht, man in 't Jahr 1633, as de Marienklock gaten worrn is, de noch in uns' Tied lüdd' worrt, wurr miteens ook 'n neijen Schlagklock för de Toornklock gaten. Un wenn do 'n neijen Schlagklock gaten is, denn mutt der je woll vördem ook all 'n Schlagklock un dormit ook 'n Toornklock west wäsen, dünkt mi. Wolang de 't all gaff, dor kummt dat hier jüst neet so genau up an, umdat dat, wat ick vertellen will, erst in de twintiger Jahren van uns Jahrhunnert gebört is. Dat weer so:

1913 was dat Wark van de Toornklock, de wiß all 'n paar hunnert Jahr up de Buckel harr, sowiet utleiert, dat der heel un dall nix mähr mit antofangen weer. Dorum wurr do 'n neij Wark köfft un in de Toorn brocht.

Ook dat runn' Zifferblatt van de oll Klock, dat an d' Ostsiet van de Toorn baben dat Karkdack satt, was old un off un kwamm in d' oll Iisder. Mit de neije Klock kwammen veer veerkantige Zifferblaaden an de Toorn, an elker Siet een, un för de Schlagklock wurr heel baben up de Toorn extra 'n Dackrieder maakt.

Bit dorhen harr de Schlagklock 'n Stückje unner dat runn' Zifferblatt in 'n lüttjet Schall-Lock hungen, un so weer de Klockschlag meest bloot an de Marktplatz van Mainhaf, in de Vör- un Achterstraat, de Karkstraat, an de Möhlenweg un an de Achterumswägen to hören west: "In d' Stuuv", wurr do woll seggt, wat sovöl heeten sull as "in 't binnerste Dörp". Man 1913 wurr dat anners: Nu klung dat na all Kanten hen aver Mainhaf weg wiet in 't Land, un mennigeen kunn dorna kennen, wennehr he Fierabend harr.

De Klock harr twee Gewichten, nettso as 'n Standklock in 'n Kamer, bloot 'n heel Deel schwaarder. Disse Gewichten, de an dicke Drahtseils hungen, mussen, ook nettso as bi de Standklock in de Kamer, all Wäk upwunnen worrn. Dat muß Uhrmakerbaas Riepe dohn, de de Klock stellen, in d' Rieg hollen un schmären muß.

As dat Radio upkamen weer und dor 's middags dat "Nauener Zeitzeichen" dörgäven wurr (dat gung mit 'n paarmal "tüt" un eenmal "tüüüt", denn was 't genau een Ühr), stell' Riepe erst sien Taschenklock na dit Teeken un dorna denn de Mainhafer Toornklock, bloot dat he de fief Minüten vörgahn leet vör de "amtliche" Tied. Wi nömen dat denn woll "MTZ" off "Marienhafer Turmuhr-Zeit".

Dat mit de fief Minüten wuß elk un een in de heele Kuntrai, dor kunnst Di fast up verlaaten. Wenn smals een um twalf Ühr mit de Zug fahren wull un de Toornklock schlog twalf, wenn he noch bi d' Marktplatz weer, denn kunn he 't noch heel good dohn, he harr je noch fief Minüten Tied.

Nu was Baas Riepe (sien Frünnen un good Bekannten nömem hum bloot "Uhrpuster") so 'n Art "Nachtraav": He satt meesttieds noch laat in de Nacht an sien Warkeldisk, umdat he denn in Ruh de Klocken repareern kunn. Dorbi harr he sück de Arbeit ook noch indeelt, un mennigeen, de sien Klock wär offheelen wull, kreeg woll to hören: "Kamens man anner Wäk wär, disse Wäk bün ick bi de Weckers."

So, as he laat in de Nacht an sien Warkeldisk arbei'n deh, so hull he dat ook mit dat Reguleern van de Toornklock: Dat gebör sien nooit neet bi Dag, nä, dat passeer bloot 's nachts. He namm denn smals 'n lüttjen Taskenlamp mit, umdat he denn dat Schlödellock van de Toorndör lichter finnen kunn. Butendem kunn he mit disse Lamp ook good kontrolleern, off de Gewichten all hoch genog upwunnen wassen. Denn leet he dat Lücht för 'n Moment upblitzen, man neet langer as nödig. De Gewichten mussen mit 'n grooten Dreiher upwunnen worrn, de an 'n dicken Schiev ansett't wurr. Disse Schiev harr rundherum Tacken, haast as 'n Saagblatt, bloot breeder un neet so scharp. In disse Tacken full 'n Averfall, so dat de Schiev neet rüggels loopen kunn. Wurr de Schiev dreiht, denn rutter de Averfall van Tack to Tack wieder, un dat klung in de holle Toorm rein wat gespenstig, tomal um Middernacht.

Van Tied to Tied stenn Riepe denn ook noch so recht van Harten off he haal 'n deepen Sücht, umdat dat Wark, wat he dohn muß, neet jüst licht was: Kunnst woll bi achter d' Puust kamen bi so 'n Dreiheree. Un wiel he je weeten muß, wo hoch he de beid Gewichten all wunnen harr, knips he tüschenin noch woll sien Taskenlamp an. Well dat van buten sach un neet van Bescheed wuß, de kunn warraftig löven, dat 't in de Toorn spöken deh.

Un dat meenen ook de Frünnen ut Nörden, de eens Dags bi Bekannten in Mainhaf up Visit west un nu up de Padd na d' Bahnhoff wassen, wiel se mit de letzte Zug, sowat um half een, na Nörden torügg fahren wulln.

Dat was 'n Spierke dakerg an disse Abend, un denn kann een, tomal wenn he wat gruselig veranlagt is, noch all licht 'n Spöök sehn, wor heelkeen is. Nettakkrat as de Nörders bi d' Marktplatz wassen, fung Uhrpuster Riepe an, de Klock uptowinnen. Dat tacker un tacker in de Toorn, kunnst rein Angst bi kriegen. Denn stenn Riepe ook noch van Tied to Tied, un tüschenin knips he sien Taskenlamp an. De Nörders hemmen sück keen Trä mähr wieder wagt, nä, se sünt perdaff umdreiht un wär torügg na hör Bekannten gahn. Dor sünt se de Nacht aver bläben und erst anner Mörgen wär na Nörden fahrn.

Uhrpuster Riepe hett düchtig lacht, as he dat gewahr worrn is. Man sien Toornklock hett he ook wiederhenn um Middernacht upwunnen. Mennigeen, de so tägen half een mit de letzte Zug van Emden kamen weer, hett sück neet an de Toorn langs troot un is leewer anner Kant umto na Huus hen gahn, - wägen de "Spöök" in de Toorn.

Vandag gifft 't sowat neet mähr. Fahrt je ook keen Zug mähr in de Geisterstünn na Nörden und keen Onibus, un de Klock worrt ook neet mähr upwunnen as domals. Man spöken deiht dat doch in de Störtebekertoorn in Mainhaf: Dat is de Seel van dat Wicht, dat um veerteinhunnert een van de Seerowers fangen harr, man hum utneiht un van de Toorn herunner in de Dood sprungen is. Mit Uhrpuster Riepe hett disse Spökeree nix to dohn: He hett doch bloot sien Fliet dahn to de Tied, de hum am besten utkwamm, neet mähr un ook neet minner. Un dat was för hum nu mal de Tied um Middernacht...